Kaç çeşit vitamin vardır ? Vitaminler
bilindiği gibi vücut tarafından üretilemeyen ama yaşam için gerekli
olan bileşiklerdir. Vitaminler genelde iki gruba ayrılır. Bunlar suda
eriyen ve yağda eriyen vitaminler.
Yağda eriyen vitaminler dört tanedir bunlar : A, D, E, K tir.
Suda eriyenler ise şunlardır : B (B1 thiamin, B2-riboflavin, B6 piridoksin, B12) ve C vitamini (askorbik asit)
Suda eriyen vitaminlerin özellikleri nedir ? Bunlar
B ve C vitaminleridir. Bu vitaminlerin özellikleri vücutta az
bulunmaları ve depo edilmez olmalarıdır. Fazla alındıklarında ise idrar
yolu ile atılır
Yağda eriyen vitaminlerin özellikleri nelerdir ? Yağda
eriyen A, D, E, K vitaminleri vücutta depo edilir. Fazla alındıkları
zaman vücutta toksit etkisi yaparlar. Yetişkinlerde fazla alım onucu baş
ağrısı, bulantı, saç dökülmesi, ishal gibi belirti gösterirler.
Vitaminler ne zaman ve nasıl alınmalıdır ? Vitaminler
gerek duyulduğunda mutlaka bir hekim veya beslenme uzmanı denetiminde
alınmalıdır. Onların hangisinin kullanılması gerektiği , alınma sıklığı
ve dozu mutlaka bir uzman tarafından belirlenmelidir.
Vitaminlerin performansa etkisi nedir ? Sağlıklı
ve düzenli beslenen bir sporcu, normalde vitamin gereksinimini aldığı
besinlerden olarak sağlar. Ama sporcular psikolojik olarak vitamin
almaları gerektiğini zanneder . Yetersiz ve fazla vitamin alımının
performans üzerindeki etkileri çeşitli araştırmalara söz konusu
olmuştur. Sağlıklı beslenen bir sporcu için birçok uzmanın belirttiği
gibi vitamin alımı pahalı bir idrarın oluşmasına neden olur.
Hangi besinde hangi vitamin var ?
Kemik
sağlığımız için gerekli olan kalsiyum süt, yoğurt ve ayrandan sağlanır.
Et, yumurta ve kurubaklagiller, aynı besin grubunda yer alır. Özellikle
kırmızı et, demir açısından zengindir; ancak aynı zamanda sağlığımız
için zararlı olan kolesterol ve doymuş yağ içerir.
Kurubaklagiller
ise çok iyi birer protein kaynağıdırlar ve tahıllarla yendiğinde et ile
tavuğun yerini tam olarak doldurabilirler. Aynı zamanda kolesterol ve
yağ içermezler.
Taze sebze
ve meyveler grubunun, günde 5 porsiyon tüketilmesi uygundur. Yeşil
yapraklılar, A, E, C, B vitaminleri, kalsiyum ve demir açısından
zengindir.
Turunçgiller,
domates, karnabahar, kuşburnu, sivribiber C vitamini; havuç ve kayısı A
vitamininin ön öğesi betakaroten; pırasa, soğan ve sarımsak da kükürtlü
maddeler ve posa açısından zengindir.
Buğday, pirinç ve bunlardan yapılan besinlerin önemli kısmı karbonhidrattır ve vücudun temel enerji kaynağıdırlar.
Yağlar ve
şekerler ise en çok enerji sağlayan gruptur. Ancak rafine edilmiş şeker
ile nişasta, en fazla karbonhidratı içerir ve sadece boş kalori
kaynağıdır.
